منیر اکرم، سفیر پاکستان در سازمان ملل متحد، روز چهارشنبه ۱۲ بهمن، در نشست مجمع عمومی سازمان ملل گفت که ممنوعیت کار و تحصیل زنان در افغانستان جنبه دینی ندارد، «بلکه بخشی از فرهنگ عجیب‌ وغریب پشتون‌ها است.» نماینده افغانستان در سازمان ملل این سخنان منیر اکرم را نادرست خواند و گفت که سرکوب زنان فرهنگ پشتون‌ها نیست، بلکه فرهنگ طالبان است.

منیر اکرم در صحبت‌هایش تاکید کرد: «زنان در فرهنگ چندصد ساله پشتون‌ها باید در خانه نگهداری شوند و این قابل تغییر نیست.» سفیر پاکستان با این سخنان به اعضای سازمان ملل متحد خاطرنشان کرد که تلاش برای تغییر آنچه برای زنان در افغانستان می‌گذرد، بی‌نتیجه است، زیرا منع تحصیل و کار زنان فرهنگ مردم افغانستان است.

اما نصیر احمد فائق، سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل متحد، در این نشست با رد سخنان منیر اکرم گفت که ممانعت از تحصیل زنان فرهنگ مردم افغانستان و قوم پشتون نیست، بلکه فرهنگ طالبان است.

فائق تصریح کرد: «در مناطقی که در طول ۲۰ سال گذشته در کنترل طالبان قرار داشت، آنان مکاتب را آتش می‌زدند و دختران و حتی پسران را نمی‌گذاشتند به مدرسه بروند.» فائق با اشاره به وجود مدارس دخترانه در وزیرستان شمالی پاکستان گفت: «حتی در وزیرستان شمالی، جایی که اکثریت ساکنان آن اقوام پشتون‌اند، هیچ زمانی نشنیده‌ایم که به دخترانشان اجازه رفتن به مدرسه را نداده باشند.»

این اظهارات منیر اکرم در‌مورد تحصیل و کار زنان بحث جدیدی نیست، پیش از این نیز در اوایل بازگشت طالبان به قدرت، عمران خان، نخست‌وزیر پیشین پاکستان، در نشست سازمان همکاری اسلامی گفت: «منع تحصیل دختران در فرهنگ افغانستان وجود دارد و جهان نباید در مسائل فرهنگی یک مملکت دخالت کند.»

این گفته‌های عمران خان و نیز اظهارات اخیر نماینده پاکستان در سازمان ملل، واکنش‌های شدید شهروندان افغانستان را در فضای مجازی در‌پی داشت.

این دو مقام پاکستانی در حالی از ممنوعیت تحصیل دختران در فرهنگ افغانستان به‌ویژه پشتون‌ها صحبت می‌کنند که پیشینه آوازخوانی و فعالیت هنری زنان پشتون‌تبار افغانستان به دهه ۴۰ میلادی یعنی مقارن با تاسیس کشور پاکستان می‌رسد.

اولین زن آوازخوان رادیوی ملی افغانستان در دهه ۴۰ میلادی، دختری پشتون‌ به‌نام خدیجه و با لقب هنری «میرمن پروین» بود که از خانواده پسران امیر عبدالرحمن، شاه پشتون‌تبار افغانستان بود.

افزون بر این، با نگاهی به سال‌های اخیر که افغانستان دستخوش جنگ‌های پی‌‌درپی و تحولات سیاسی بود نیز به‌‌وضوح می‌توان رد پای تلاش خانواده‌های پشتون برای تحصیل و پیشرفت دخترانشان را دید.

در حالی که طالبان در ۲۰ سال گذشته در مناطق اغلب پشتون‌نشین پایگاه داشتند و در آنجا با آتش زدن مدارس و تشدید ناامنی، از تحصیل زنان و دختران جلوگیری می‌کردند، اما می‌توان به تشکل‌هایی مانند «راه قلم» که یک خانواده پشتون در قندهار ایجاد کردند و از سال‌ها پیش برای بازگشایی مدارس دخترانه و فراهم‌سازی زمینه تحصیل برای آنان در مناطق دوردست فعالیت می‌کند، اشاره کرد.

یک پدر پشتون‌ به‌نام میاخان در سال‌های اخیر، به الگوی حمایت از تحصیل دختران در افغانستان بدل شد. میاخان که از قبایل کوچی است، برای اینکه دخترانش بتوانند تحصیل کنند، ساکن استان پکتیکا شد و روزانه بیش از ۱۲ کیلومتر را می‌پیمود تا دخترانش را به مدرسه برساند و ساعت‌ها پشت در مدرسه می‌ایستاد تا دخترانش را به خانه بازگرداند.

حتی پس از بازگشت طالبان به قدرت نیز یک پدر پشتون ساکن شهر جلال‌آباد استان ننگرهار پس از اعلام نتایج کنکور سراسری افغانستان، با افتخار ویدیویی از خودش و دخترش در رسانه‌های اجتماعی پخش کرد و بابت پذیرفته شدن دخترش در دانشکده علوم کامپیوتر ابراز خرسندی کرد.

با همه این اوصاف، مقام‌های پاکستان همواره از مخالف بودن پشتون‌های افغانستان با تحصیل و کار زنان و دختران صحبت می‌کنند و دستورهای افراط‌گرایانه طالبان را ناشی از فرهنگ مردم افغانستان به‌ویژه پشتون‌ها می‌دانند.